Kuren in Saint-Gervais-les-Bains

Saint-Gervais-les-Bains is een gemoedelijk 'savoyard'dorp in het skigebied Evasion-Mont Blanc/Les Houches. In dit décor heeft de Belgische arts Aloysius-François De Mey (1797-1871) zich beijverd om de heilzame werking van de plaatselijke warmwaterbronnen bekend te maken bij de eerste toeristen in de regio.

Voor liefhebbers van berglandschappen lijkt Saint-Gervais een droom: het Massif des Aravis, de Col du Dôme en de Mont Blanc nestelen zich op je netvlies. Europa's hoogste piek ligt op ons grondgebied, meldt men trots. Skiërs kunnen van hieruit naar de lokale pistes of naar Chamonix en Mégève. Dat alpijns toerisme kreeg echter pas vleugels in de 20e eeuw, meer dan een eeuw nadat de renommée van Saint-Gervais al was gemaakt, dankzij de medisch gecertifieerde thermale wateren.

Vergeten episode

Alle gesprekspartners geven grif: "dokter De Mey heeft een belangrijke rol gespeeld om de gemeente als thermaal oord op de kaart te zetten. Zijn passage is een vergeten episode in de lokale geschiedenis van het dorp", dixit schepen van Cultuur en lokale historicus Gabriel Grandjacques.

Maar hoe belandt een geboren Poperingenaar in de Alpen? Daarvoor moeten we diens biografie een beetje reconstrueren. Aloysius-François De Mey trok naar Parijs om er voor arts te studeren. Hij doctoreerde in 1828. Alhoewel hij zich profileerde als fervent katholiek en royalist schakelde de jonge medicus zich zonder schroom in om de cholera-epidemie die Parijs teisterde in 1832 te bestrijden. Een van zijn patiëntes zal later mevrouw De Mey worden.

Toen hij echter hoorde dat protestantse financiers plannen smeedden om het kuuroord Saint-Gervais-les-Bains te kopen, ageerde hij meteen: in 1838 werd de arts de nieuwe eigenaar van de thermen. Hij zal zich tot aan zijn dood als een conscientieus ontwikkelaar van die thermen opwerpen.

Asiel voor de paus

"De Mey was een businessman avant la lettre", stelt de marketingdirectrice van Les Thermes de Saint-Gervais Montblanc. "Hij ijverde heel hard om Saint-Gervais als stopplaats te laten opnemen in de toeristische circuits in de regio. Chamonix en de Montblanc waren toen al trekpleisters."

Het resultaat laat zich aflezen in het aantal gasten: in de beginjaren konden de thermen 80 gasten huisvesten, in 1860 was dat aantal al vervijfvoudigd. Maar terwijl hij het comfort van de thermengasten verhoogde, zette hij hen ook aan om het contemplatieve niet te vergeten. Zo heeft de ultramontane dokter paus Pius IX 'politiek asiel' aangeboden in Saint-Gervais.

Het regnum van onze oud-landgenoot eindigt in 1871 als hij op 73-jarige leeftijd overlijdt. En er blijven mysteries: waar hij begraven ligt, weet niemand. Het enige tastbare spoor van de Belgische arts is een lithografie van de man die men in de coulissen van de thermen heeft (terug)gevonden.

Ramp

Na de dood van dokter De Mey kreeg zijn neef de leiding over de thermen, maar dat werd geen succes. Saint-Gervais dook nogmaals op in het nieuws toen een zware aardverschuiving in 1892 het thermencomplex in de vallei vernielde. Het hoger gelegen dorp bleef ongeschonden. De wederopbouw zou meerdere decennia duren - tot men ook hier de ommezwaai maakt naar het alpijns toerisme en een aantal grands hôtels oprijzen. Vandaag profileert Saint-Gervais-les-Bains zich als een familiaal skistation met thermale capaciteit in het dal.

Die thermale wateren, vandaag gerund door de groep L'Oréal, blijken weldadig voor patiënten met ademhalings- en/of huidaandoeningen. De Franse danseres Janine Charat heeft hier met succes haar zware brandwonden laten behandelen. "Maar we bieden dezer dagen ook post-covidpakketten aan."

Streetart

Wie vandaag in Saint-Gervais belandt, vindt tevens een verrassend cultuuraanbod. Het Maison Forte de Hautetour, eertijds aangekocht door dr. De Mey, herbergt het plaatselijke museum. Neem beslist ook een kijkje in een van de barokkerken of laat je verrassen door de streetart. Die fleurt de (gratis) parking en talrijke muren in het dorp op. Of steek door naar het Plateau d'Issy: daar illustreren de oude sanatoria hoe gezondheidstoerisme stevig is ingebed in de regio.