Refractaire of onverklaarde chronische hoest, nog altijd geen goede behandeling

Gefapixant is een niet-narcotisch, perifeer werkend hoestmiddel, dat selectief inwerkt op de P2X3-receptoren (ATP-afhankelijke ionenkanalen), die te vinden zijn in de sensibele C-vezels van de nervus vagus in de luchtwegen. Blokkering van de ATP-signalisatie op niveau van de P2X3-receptoren vermindert de overmatige activering van de sensibele vezels en de hoest, die wordt veroorzaakt door het extracellulaire ATP.

Het comité voor geneesmiddelen voor humaan gebruik (CHMP) van het Europese geneesmiddelenbureau (EMA) heeft een gunstig advies gegeven voor gefapixant. Het is nu wachten op bekrachtiging door de Europese Commissie.

De studies COUGH-1 en COUGH-2 zijn gerandomiseerde dubbelblinde placebogecontroleerde fase 3-studies uitgevoerd bij meer dan 2000 patiënten met een chronische hoest (≥ 1 jaar), die niet reageerde op de behandeling of waarvoor geen verklaring kon worden gevonden (https://doi.org/10.1016/S0140-6736(21)02348-5).

Op het ERS 2023 zijn de resultaten gepresenteerd van een meta-analyse van 9 gerandomiseerde, gecontroleerde studies bij meer dan 3000 patiënten. Gefapixant in een dosering van 45 mg per os tweemaal per dag was effectief in vergelijking met de placebo, maar de verschillen waren klein (kleiner dan het minimale klinisch relevante verschil):

• daling van het aantal episoden van hoesten in 24 uur met 17,6% (95% BI: 10,6%-24,0%, matige zekerheid)

• vermindering van de hoest met 6,2 mm op een visuele analoge schaal van 0 tot 100 (95% BI: 4,1-8,4, hoge zekerheid)

• verbetering van de levenskwaliteit: verschil van 1,0 punten op een specifieke vragenlijst (95% BI: 0,7-1,4, matige zekerheid).

De meta-analyse leert voorts dat de frequentie van alle bijwerkingen zeer waarschijnlijk duidelijk hoger is met gefapixant 45 mg per os 2 x/d dan met de placebo (stijging met 32%, 95% BI: 13-64, matige zekerheid). Vooral de frequentie van smaakproblemen (andere smaak, geen smaakzin meer of minder smaakzin) was hoger: stijging met 32% (95% BI: 22-46, hoge zekerheid). De smaakproblemen zijn duidelijk dosisafhankelijk: met de dosering van 15 mg 2 x/d was de frequentie maar 6% hoger dan met de placebo.

Dus een gunstig, maar beperkt effect bij een aantal patiënten en een aanzienlijk risico op bijwerkingen, vooral gustatieve bijwerkingen. Er is dus nog altijd geen oplossing voor een refractaire of onverklaarde chronische hoest.

Naar Elena Kum ERS 2023 (terzelfder tijd online gezet op de website van de JAMA)