Voedingsconsumptiepeiling Sciensano
Belg eet niet gezond
De resultaten van de Voedselconsumptiepeiling van Sciensano laten weinig aan duidelijkheid te wensen over. De eetgewoonten van de Belg liggen te weinig in lijn met de voedingsadviezen van de Hoge Gezondheidsraad.
Filip Ceulemans
Hoewel er sinds de vorige meting in 2014-2015 enkele verbeteringen zijn, blijft de Belg te weinig gezonde voeding eten en consumeert hij te veel ongezonde voeding: te weinig fruit, groenten, water, noten, peulvruchten, melkproducten en vis, maar te veel rood vlees, charcuterie en alcohol. Slechts 7% van de volwassenen eet voldoende groenten en amper 10% haalt de richtlijn voor fruit.
Tegelijkertijd blijft de consumptie van voedingsmiddelen waarvan de inname zoveel mogelijk beperkt zou moeten worden, zoals rood vlees (zowel bewerkt als niet-bewerkt), alcohol en gesuikerde dranken, te hoog. 91% van de volwassenen overschrijdt de aanbevolen limiet voor charcuterie consumptie en 82% drinkt alcohol, ondanks het advies om het gebruik daarvan te vermijden.
Meer water
“Het aantal evoluties in de positieve richting blijft jammer genoeg beperkt”, zegt Isabelle Moyersoen, onderzoekster bij Sciensano. “Sinds onze vorige bevraging in 2014-2015 drinken Belgen wel gemiddeld meer water en eten ze meer groenten, maar het blijft onvoldoende. De consumptie van bewerkt rood vlees of charcuterie is zorgwekkend, en ook de consumptie van alcohol en frisdranken zou sterk verminderd moeten worden.”
De peiling wijst ook op belangrijke verschillen binnen de bevolking: vrouwen, mensen met een hoger opleidingsniveau en Vlamingen eten en drinken doorgaans meer in lijn met de voedingsaanbevelingen. Als we naar de leeftijd kijken, eten oudere volwassenen (65 jaar en ouder) bijvoorbeeld meer fruit, maar drinken ze minder water dan jongere volwassenen.
Strengere regulering
De resultaten van het onderzoek tonen de noodzaak aan om gezonde voedingskeuzes makkelijker en aantrekkelijker te maken. “Een omgeving creëren waarin gezonde voeding de eenvoudigste keuze is, moet centraal staan in het volksgezondheidsbeleid”, zegt Isabelle Moyersoen. “Daarbij denken we aan maatregelen zoals het betaalbaarder maken van gezonde producten, betere etikettering en strengere regulering van voedselmarketing”, concludeert ze.
Het is daarnaast belangrijk om blijvend in te zetten op educatie en preventie. Er zijn al initiatieven, zoals lessen over gezonde voeding in het onderwijs en bewustmakingscampagnes, maar er is nog ruimte om die verder te versterken en uit te breiden. Zo krijgen mensen niet alleen steun van hun omgeving om gezonder te eten, maar leren ze ook zelf om betere en bewuste voedingskeuzes te maken.
Aanbevelingen
Naar aanleiding van het Sciensano-onderzoek publiceert de Hoge Gezondheidsraad een aantal aanbevelingen in verband met gezonde voedingspatronen.
- Eet elke dag ten minste 125 gram volle in plaats van geraffineerde graanproducten. Vervang wit brood of witte pasta door volkoren varianten.
- Eet niet meer dan 300 gram niet-bewerkt rood vlees (biefstuk, varkenshaas, …) per week. Vervang het door peulvruchten, vis, gevogelte of eieren. Beperk de consumptie van bewerkt rood vlees (charcuterie, bereide vleeswaren, ...) tot 30 gram per week.
- Eet meerdere keren per week peulvruchten zoals linzen, witte en bruine bonen, spliterwten, kikkererwten en sojabonen.
- Beperk het gebruik van zout tot 5 gram per dag. Vervang zoutrijke voedingsmiddelen door zoutarme alternatieven, voeg zout zo weinig mogelijk toe aan bereidingen en laat het weg aan tafel.
- Eet elke dag 250 gram seizoensfruit.
- Drink zo weinig mogelijk gesuikerde dranken.
- Eet dagelijks een handvol ongezouten/ongezoete noten, wat overeenstemt met 20 à 30 gram.
- Gebruik elke dag tussen 250 en 500 ml melk of melkproducten.
- Eet elke dag ten minste 300 gram rauwe of bereide groenten. Varieer in soorten en laat je leiden door het seizoen.
- Gebruik bij voorkeur plantaardige oliën rijk aan onverzadigde vetzuren ter vervanging van boter, harde margarines, tropische oliën en reuzel.
- Beperk de consumptie van eieren tot maximaal één ei per dag.
- Eet zo weinig mogelijk voedingsmiddelen rijk aan toegevoegde suikers.
- Eet elke week minstens 200 gram vis, week- en schaaldieren, waarvan minimaal één keer vette vis.
- Eet regelmatig aardappelen of zoete aardappelen. Kies bij voorkeur voor gekookte of gebakken in plaats van gefrituurde producten.
- Drink dagelijks 1 à 2 liter. Kies bij voorkeur voor water; koffie en thee kunnen daar ook deel van uitmaken.
Wat alcoholhoudende dranken en ultra-bewerkte voedingsmiddelen betreft, formuleerden de experten deze aanbevelingen:
- Drink geen alcoholhoudende dranken. Doe je dit toch, probeer je dan te beperken tot maximaal 10 standaardeenheden per week verspreid over verschillende dagen.
- Beperk het gebruik van ultra-bewerkte voedingsmiddelen. Kies voor onbewerkte of weinig-bewerkte voedingsmiddelen.
