Waterproducenten eisen beschermingsperimeters

Trifluorazijnzuur in 3 op 4 Belgische bron- en mineraalwaters

In 75 procent van flessen bron- en mineraalwater uit de Ardennen, de Hoge Venen of glooiende heuvels in Oost-Vlaanderen zitten sporen van de ultrakorte PFAS trifluorazijnzuur (TFA). Dat blijkt uit een analyse van nieuwssite Apache.

Apache bracht 15 stalen van flessenwater binnen bij een gespecialiseerd labo. Dat vond in 11 van de 15 flessen - bijna 75 procent van de stalen - sporen terug van trifluorazijnzuur (TFA), een ultrakorte PFAS.

Volgens de nieuwssite gaat het om het grootste onderzoek van bron- en mineraalwater in het land.

TFA is volgens Apache vooral gekend als afbraakproduct van (gefluoreerde) pesticiden, farmaceutica en plasticpolymeren. 

TFA zit in het afvalwater van allerhande industriële processen en ook in koelvloeistoffen van airco's. De stof wordt ook gebruikt als bouwsteen voor andere PFAS en is amper afbreekbaar en bijzonder mobiel in water.

Via nieuwe technieken kan TFA in drinkwater vanaf 50 nanogram per liter gedetecteerd worden. Concentraties daaronder kan een labo niet vaststellen.

"Overheid moet normen opleggen"

De hoogste concentratie TFA zat in het tafelwater van Roman, dat tot 2006 als natuurlijk mineraalwater erkend was. In een flesje water van Roman werd een uitschieter van 2.800 nanogram TFA per liter water gemeten. 

"TFA is wijdverspreid aanwezig en als producent nemen we deze evolutie ernstig", zegt woordvoerder Thomas Lauwaert van Roman. "Tegelijk willen we benadrukken dat het de taak is van de overheden om duidelijke normen te definiëren en wettelijk te verankeren. Wij volgen die ontwikkelingen op de voet."

Apache meldt ook dat de sectorvereniging van de Belgische water- en frisdrankindustrie (VIWF) een beperking wil of verbod op PFAS-houdende pesticiden in de buurt van watercaptatie. De private waterproducenten eisen beschermingsperimeters rond drinkwaterbronnen, naar analogie met beschermingszones voor oppervlaktewater dat tot kraantjeswater gezuiverd wordt.

"Mineraal- en bronwater mag niet behandeld worden", legt Philip Buisseret, secretaris-generaal van de VIWF, uit. "Het is wettelijk uitgesloten om bijvoorbeeld actieve koolfilters of omgekeerde osmose in te zetten. Producenten van kraantjeswater, maar ook van drinkwater, kunnen daarentegen vervuild oppervlaktewater wel met allerlei behandelingstechnieken zuiveren. Dat betekent dat wij dus enkel preventief kunnen optreden."

[Het Departement Zorg heeft de gezondheidskundige advieswaarde voor TFA in drinkwater in 2024 bepaald op 15,6 microgram per liter, n.v.d.r.]