Wereld Stamceldonordag

Meer dan 4.000 stamceltransplantaties

De voorbije tien jaar vonden gemiddeld meer dan 400 stamceltransplantaties per jaar plaats. Dat blijkt zaterdag op Wereld Stamceldonordag uit cijfers van Rode Kruis-Vlaanderen en het Belgisch Transplant Register.

De cijfers betreffen enkel allogene transplantaties, waarbij de stamcellen niet van de patiënt zelf maar van een donor komen. Ongeveer 40 procent van alle transplantaties vond plaats tussen familieleden, in 60 procent van de gevallen ging het om donoren uit het Belgische of internationale stamcelregister. Sinds het begin van de technologie begin jaren 70 waren er meer dan 10.000 transplantaties in België.

bloed- en beenmergaandoeningen

Voor sommige bloed- en beenmergaandoeningen is een stamceltransplantatie levensnoodzakelijk, en vaak levensreddend. Zowel bij volwassenen als bij kinderen kan het beenmerg ziek worden, bijvoorbeeld bij leukemie. Bij andere patiënten zijn er aangeboren afwijkingen van de stamcellen, waardoor onvoldoende gezonde bloedcellen worden aangemaakt.

De kans op een geschikte donor bij een broer of zus is één op de vier, buiten de familie daalt die kans tot één op de 50.000. Om patiënten die geen match vinden binnen het gezin ook te kunnen helpen, zijn er wereldwijd stamcelregisters opgericht. In het Belgische stamcelregister zijn 82.000 donoren geregistreerd, 65 procent vrouwen en 35 procent mannen. Wereldwijd zijn 42 miljoen donoren geregistreerd.

Het aantal Belgische patiënten dat op zoek gaat naar een stamceldonor via het register stijgt jaar na jaar. In 2006 ging het om 200 aanmeldingen, in 2015 om 350 en vorig jaar om 525 nieuwe aanmeldingen.

Origine

De origine van een patiënt speelt een belangrijke rol bij de kans op een match. Voor patiënten van Afrikaanse, Turkse of gemengde afkomst is de kans op het vinden van een donor slechts 66 procent, terwijl mensen van Europese, Kaukasische afkomst 96 procent kans op een match hebben. Daarom worden donoren met diverse achtergronden gezocht, zodat zo veel mogelijk patiënten een match kunnen vinden.

Indien een patiënt nog gezonde stamcellen heeft, kunnen de eigen stamcellen gebruikt worden. In de voorbije tien jaar hebben op deze manier meer dan 4.500 transplantaties plaatsgevonden, sinds het begin van de jaren '70 gaat het hier over meer dan 14.000 transplantaties met lichaamseigen stamcellen in België.