Tweede Kamerverkiezingen

Nederlandse artsen kiezen links

Woensdag gaan de Nederlanders opnieuw naar de stembus. Een verkiezing waar traditioneel ook in Vlaanderen met aandacht naar gekeken wordt. Volgens een enquête van vakblad Medisch Contact, waaraan 5.067 artsen en geneeskundestudenten deelnamen, stemt de Nederlandse arts overwegend links.

Filip Ceulemans

Iets minder dan een derde van de Nederlandse artsen en studenten geneeskunde is zinnens woensdag zijn stem te geven aan GroenLinks-PvdA. Dat is een lichte daling in vergelijking met de verkiezingen van 2023. De keuze voor de partij van voormalig Eurocommissaris Frans Timmermans is vooral ingegeven door bezorgdheid om het klimaat en de wens om een sociaal en solidair beleid te voeren in Nederland. Vooral huisartsen stemmen op GroenLinks-PvdA.

Twee grote stijgers in de enquête van Medisch Contact zijn de twee partijen die ook in de algemene peilingen goed scoren. D66 haalt meer dan 16% (een verdubbeling in vergelijking met 2023, terwijl CDA op meer dan 10% van de artsenstemmen kan rekenen (meer dan viermaal zo veel als in 2023).

Medisch-ethische kwesties

Het links-liberale D66 van Rob Jetten krijgt vooral steun omwille van de standpunten over onderwijs, klimaat en gezondheidszorg. “De partij heeft oog voor gezondheidszorgvraagstukken en is realistisch. De middelen zijn immers beperkt', zegt één van de respondenten. Ook het progressief en liberaal profiel van de partij inzake medisch-ethische kwesties als euthanasie en het levenseinde zijn redenen om op de partij te stemmen.

Net als bij de algemene bevolking is ook bij de artsen de figuur van Henri Bontenbal de grootste aantrekkingskracht om op CDA te stemmen. Van de christendemocraten wordt verwacht dat zij de wachttijden gaan aanpakken, terwijl ook hun medisch-ethische standpunten in de smaak vallen.

Regeringspartijen verliezen

De rechts-liberale VVD ziet zijn stemmenaantal bij artsen en studentengeneeskunde halveren van meer dan tien procent naar ongeveer 5%. “Zeer onbetrouwbaar en zwalkend beleid van de VVD en haar leiders”, zegt een voormalig VVD-stemmer. Artsen die nog wel op deze partij stemmen, kunnen zich onder meer vinden in het verzet van de VVD tegen plannen van andere partijen om medisch specialisten richting verplichte loondienst te loodsen.

De gedoodverfde winnaar van de verkiezingen, de PVV van Geert Wilders, blijft bij artsen een marginaal gegeven met amper meer dan 1 procent van de stemmen. Het moet partijen als Volt, Partij voor de Dieren en ChristenUnie laten voorgaan. Omdat ook NSC en BBB amper stemmen halen bij artsen en studenten geneeskunde, haalt de meerderheid die aan de basis lag van de regering-Schoof (PVV, VVD, BBB en NSC) niet eens tien procent van de artsenstemmen.

Klimaat

Wie de verkiezingsdebatten in Nederland volgt, merkt meteen dat migratie het thema is dat alle andere onderwerpen overschaduwt. Gevraagd naar wat het belangrijkste thema is om hun stem te bepalen, staat asiel- en migratiebeleid bij artsen en studenten geneeskunde pas op de zesde plaats. Met stip belangrijkste thema is klimaat met bijna 30%, bij de vorige verkiezingen was dat nog voor meer dan 40% het belangrijkste thema. Andere thema’s die het stemgedrag bepalen, zijn bestaanszekerheid, Europa, gezondheidszorg en veiligheid.