Kosten en opbrengsten niet correct toegewezen
Rekenhof heeft (alweer) forse kritiek op RIZIV-boekhouding
Het Rekenhof heeft zijn 'Boek 2025 over de Sociale Zekerheid' voorgelegd aan de Kamer. Het Rekenhof heeft daarin opnieuw forse kritiek op de manier waarop het RIZIV zijn boekhouding voert. Het RIZIV belooft beterschap vanaf 2026.

Het Rekenhof onderzocht zoals elk jaar de financiële en budgettaire toestand van de sociale zekerheid, en controleerde de jaarrekeningen van de verschillende openbare instellingen van de sociale zekerheid (OISZ).
In 2024 bedroegen de ontvangsten van de sociale zekerheid 139,8 miljard euro (5,78 % meer dan in 2023) en de uitgaven 139,3 miljard euro (+6,44 %). De stijging van het aantal uitkeringsgerechtigden en de indexering verklaren de stijging van de uitgaven voor de prestaties.
In 2024 waren de pensioenuitgaven met 66,8 miljard euro de belangrijkste post binnen de sociale zekerheid. De uitgaven voor geneeskundige verzorging (37 miljard euro) stegen met 7,37 %, voornamelijk als gevolg van de toename van het aantal prestaties.
"RIZIV wijst kosten en opbrengsten niet correct toe"
Het Rekenhof heeft ook de meest recente jaarrekeningen gecontroleerd van de twaalf OISZ. Het Rekenhof is net als vorig jaar erg kritisch voor de manier waarop de boekhouding van het RIZIV gevoerd wordt. "Het Rekenhof stelt vast dat de jaarrekening 2021 van het RIZIV geen getrouw beeld geeft van het vermogen, de financiële toestand en de resultaten van de instelling", luidt het.
Net als vorig jaar stelt het Rekenhof vast dat het RIZIV het principe van de vastgestelde rechten niet naleeft en dat het de kosten en opbrengsten niet altijd correct toewijst aan de periode waarop ze betrekking hebben. Het RIZIV boekt de kosten en opbrengsten voornamelijk in het jaar waarin de betaling werd verricht of ontvangen en dus niet in het jaar waarin de onderliggende prestaties zijn geleverd.
Het Rekenhof vindt ook dat het RIZIV afrekeningen tegenover de ziekenfondsen in de resultatenrekening moet opnemen, en niet alleen in de balans. Vorderingen op en schulden aan buitenlandse instellingen als gevolg van internationale verdragen worden niet correct gewaardeerd.
"Het RIZIV moet kosten en opbrengsten in het juiste boekjaar verwerken en de correcte classificatie van de kosten- en opbrengstenrekeningen hanteren", schrijft het Rekenhof. Het rapport bevat 30 gedetailleerde opmerkingen, waarvan sommige al in 2012 werden gegeven.
"Achterstand wordt weggewerkt"
Het RIZIV benadrukt dat het de achterstand in de boekhouding aan het wegwerken is. Sinds 2024 brengt het RIZIV samen met consultant Deloitte alle financiële processen en bijhorende interne controles in kaart. Het verwacht dat het alle financiële transacties volgens het principe van de vastgestelde rechten zal kunnen verwerken vanaf het boekjaar 2026.
"Het RIZIV is het budgettaire zwaargewicht binnen de gezondheidszorg, met een begroting van meer dan 39 miljard euro. Dat de jaarrekeningen opnieuw niet tijdig ter controle werden neergelegd, is ronduit een schande," stelt Kamerlid Kathleen Depoorter (N-VA), die de tekortkomingen al meerdere jaren aanklaagt.
De controle van de jaarrekening 2023 van het eHealth-platform gaf geen aanleiding tot opmerkingen van materieel belang.