Gewichtstoename tijdens antiretrovirale behandeling: van antiretroviraal middel veranderen of niet?
Kan je de gewichtstoename echt tegengaan als je een behandeling met antiretrovirale middelen die een gewichtstoename zouden kunnen bewerkstelligen, verandert? De DO-IT-studie, waarvan de resultaten zijn gepresenteerd in Kigali, heeft een antwoord gezocht op die vraag.
Er bestaan meerdere strategieën om de gewichtstoename tijdens een antiretrovirale behandeling tegen te gaan. Eén van de meest gebruikte is vervanging van de antiretrovirale middelen die een gewichtstoename zouden kunnen bewerkstelligen, door geneesmiddelen die geen invloed op het lichaamsgewicht blijken te hebben. Die strategie wordt min of meer empirisch toegepast, maar het nut en de werkzaamheid ervan waren nog niet onderzocht in een klinische studie.
DO-IT-studie
Die horde is nu genomen met de DO-IT-studie, die dr. John Koethe (Vanderbilt University) heeft gepresenteerd. De DO-IT-studie is een gerandomiseerd, gecontroleerd onderzoek, uitgevoerd om na te gaan of vervanging van antiretrovirale middelen die in verband worden gebracht met een gewichtstoename, de patiënten helpt te vermageren. De studie liep bij 145 zwaarlijvige hiv-dragers die met een antiretrovirale behandeling op basis van een integraseremmer en TAF een onmeetbaar lage viruslast hadden.
De patiënten werden gerandomiseerd naar voortzetting van de lopende behandeling, overschakeling op doravirine en TDF of overschakeling op doravirine en voortzetting van TAF. De resultaten van die studie werden gepresenteerd op het IAS 2025. Tijdens een totale follow-up van 48 weken is het gewicht in de drie behandelingsgroepen licht gedaald, maar werd geen statistisch significant verschil tussen de groepen waargenomen.
De patiënten die de lopende behandeling hadden voortgezet, waren 1,84 kg vermagerd. Bij de patiënten die waren overgeschakeld op doravirine plus TDF was dat 2,73 kg en bij de patiënten die waren overgeschakeld op doravirine plus TAF 0,47 kg.
Gezonder leven
Factoren zoals het ras, het geslacht, de leeftijd en het type integraseremmer hadden geen invloed op het gewicht. Het feit dat het gewicht in de drie behandelingsgroepen was gedaald, vond dr. Koethe erg geruststellend. Dat zou erop kunnen wijzen dat de deelname aan de studie op zichzelf de patiënten ertoe heeft aangezet gezonder te gaan leven.
Hij drukte de artsen dan ook op het hart het behandelingsschema niet zomaar te veranderen met het oog op gewichtsmanagement, maar zich veeleer te concentreren op niet-farmacologische maatregelen (gezonde voeding, meer lichaamsbeweging) bij het starten of veranderen van de antiretrovirale behandeling.
Ref.: Koethe J. et al. Abstract OAB0206LB, IAS 2025, Kigali.
