Waarom natuurlijke cosmetica boomen

De wereld van schoonheid en welzijn vindt zichzelf opnieuw uit en presenteert eenvoudigere, meer duurzame kwaliteitsproducten. De cosmeticamerken bieden nu een "natuurlijk" gamma voor vrouwen en mannen aan.
Almaar meer apothekers voorzien op aanraden van hun patiënten een plaats voor natuurlijke cosmetica. De consumenten zijn almaar beter geïnformeerd en vragen de apotheker informatie over de kwaliteit van cosmetica, de herkomst van de grondstoffen en de bewijzen van authenticiteit. Niet zelden zie je vrouwen cosmetica met een smartphone inscannen om het advies te vragen aan apps zoals Clean beauty en Quelcosmetic, die de lijst van de bestanddelen decoderen volgens de internationale nomenclatuur (DCI).
Voor apothekers wordt een goede en vooral onafhankelijke portaalsite zoals het observatorium van cosmetica1 essentieel. Dat observatorium bevat een 'cosmetotheek' met informatie over de merken, de makers, de producten, de ingrediënten, de verpakking en de Europese regelgeving (in het Engels en het Frans).
Cosmetisch minimalisme
Almaar meer consumenten gaan echter nog verder. Charlotte Renard, professioneel schminkster en schoonheidsspecialiste in Ardenne, heeft haar eigen bedrijf van natuurlijke cosmetica opgericht (Bobone fresh cosmetic2): "Mijn vrouwelijke cliënten van 18-50 jaar (en nu ook almaar meer mannen) vragen 100% plantaardige, natuurlijke, biologische, vegan-friendly producten, waarvan de verpakking kan worden gerecycleerd. Ze aanvaarden een eenvoudigere galenische vorm en een comfort van aanbrengen die verschillen van die van de klassieke cosmetica. Ik geef altijd uitleg over de geschiedenis en de herkomst van de grondstoffen en over de inspanningen die we leveren om de kwaliteit van de grondstoffen te vrijwaren tot het einde van de productieketen. Het streven naar authenticiteit met goede producten is geen mode-verschijnsel, maar weerspiegelt een actuele tendens: het respecteren van de ons omgevende wereld."
Het belangrijkste criterium bij de keuze van cosmetica is de gezondheid. Een tweede criterium is bezorgdheid voor milieu en dat criterium wint aan belang. "Ik gebruik bruine glazen flessen met een zeefdruk die worden opgewarmd tot 600 graden. Mijn cliënten brengen ze terug en ze worden dan gerecycleerd."
In de praktijk
Producenten van cosmetica moeten gaan naar eenvoudigere bereidingen:
bepaalde synthetische ingrediënten vervangen door natuurlijkere alternatieven,
de voorkeur geven aan ingrediënten uit de groene chemie,
zorgen voor een groen certificaat met aandacht voor het milieu,
zich wenden tot biotechnologie,
een zwarte lijst opstellen van omstreden ingrediënten.
Het probleem is de stabiliteit en het risico op faseverschuiving in producten op basis van water, aldus Charlotte Renard: "De stabiliteit van mijn vaste producten stelt geen probleem, maar zodra ze water bevatten, moet je innoveren zonder toe te geven op kwaliteit. Ik laat twee van mijn producten op basis van water maken door een gespecialiseerde firma, die dankzij een krachtige emulgerende turbine de stabiliteit van het product garandeert en de GMP naleeft."
1. www.cosmeticobs.com
2. www.bobone.be
Zoom op ongewenste stoffen en alternatieven
Hieronder vindt u een (onvolledige) lijst van stoffen die een probleem kunnen zijn voor de huid. Die stoffen staan vermeld op het etiket op cosmetica.
Synthetische parfums
De cosmetische industrie gebruikt 2.500 parfums, waarvan er 100 zeer allergiserend zijn. 1,7% tot 4,1% van de mensen is allergisch voor geparfumeerde cosmetica te oordelen naar een epicutane test met een standaard fragrance-mix. Bij mensen met een atopische huid is dat 10%. Allergie voor parfum komt vooral voor bij vrouwen met eczeem van het gezicht en de handen.
Alternatief: geen, kies cosmetica zonder parfum en wees voorzichtig met cosmetica op basis van planten, die van nature uit parfums bevatten.
Siliconen
Thicon, thiconol, siloxaan..., die worden gebruikt om de huid glad en mat te maken (fond te teint), zijn niet toxisch voor de huid, maar wel voor het milieu. Het duurt jaren voor ze uit de natuur zijn verwijderd.
Alternatief: biologische merken gebruiken eiwitten van zijde, algen en tamarinde om hun cosmetica samen te stellen.
Parabenen
Deze esters worden in de cosmetica-industrie gebruikt omwille van hun antibacteriële en antimycotische eigenschappen. Sinds 2010 is er controverse over het gebruik van parabenen. Parabenen kunnen immers de oestrogeenreceptoren activeren en zodoende de vruchtbaarheid verminderen en oestrogeenafhankelijke tumoren opwekken.
De commissie voor cosmetologie heeft een gunstig advies gegeven voor de minst schadelijke: methylparabeen (E218) en ethylparabeen.
Alternatief: vitamine E omwille van zijn antioxidatieve werking voor water-in-olieemulsies, extract van pompelmoespitten voor waterige emulsies of verpakking in een steriele kamer.
Aluminium
Volgens de regelgeving voor cosmetica mogen aluminiumzouten en zouten van gehydrateerd zirconium enkel worden gebruikt in producten tegen het zweten in een maximale concentratie van 20%.
Ze blokkeren de zweetsecretie door de poriën van de huid te versmallen en de zweetsecretie af te remmen. Er is geen enkele studie die heeft aangetoond dat er een verband bestaat tussen kanker en blootstelling aan aluminium via de huid. De Hoge Gezondheidsraad geeft richtlijnen zoals de deodorant of aluinsteen niet gebruiken op een verwonde huid of net na ontharing.
Alternatief: essentiële olie van Palmarosa (Cymbopogon variëteit Motia) in een biologische plantaardige olie omwille van zijn antibacteriële en zweetremmende eigenschappen of natriumbicarbonaat in een biologische plantaardige olie.