Column & Opinie

Onfeilbaarheid

Dr. Ann-Marie Morel

Pneumoloog-oncoloog, psychotherapeut, vertrouwensarts Arts in Nood.

De neiging om artsen te verheerlijken als ‘helden’ of ‘topdokters’ legt een enorme druk op schouders die al zwaar belast zijn (zie ook 'Heldendom in de geneeskunde: een gevaarlijke illusie' door Jochen Nijs in Artsenkrant van 21 oktober). In mijn werk als vertrouwensarts bij Arts in Nood word ik regelmatig geconfronteerd met de gevolgen van dit beeld: psychische uitputting, schuldgevoelens en een groeiende afstand tussen de arts en zijn of haar eigen grenzen.

Het ideaal van onfeilbaarheid maakt het voor velen moeilijk om fouten of twijfels te erkennen, laat staan om hulp te vragen. Het voedt een cultuur waarin kwetsbaarheid ten onrechte wordt gezien als zwakte, terwijl net daar de kiem ligt van veerkracht en professionaliteit.

Daarnaast heeft dit heldenbeeld ook een keerzijde voor de patiënt. De nadruk op spectaculaire genezingen en technische hoogstandjes creëert vaak onrealistische verwachtingen: alsof elk medisch probleem oplosbaar is en een minder gunstige uitkomst een persoonlijk falen van de arts betekent.

Inspirerend leger

Dr. Ioan Haneş

Militair Hospitaal Koningin Astrid, Brussel.

De cijfers die circuleren over investeringen in defensie bedragen miljarden euro's. De vraag die we ons moeten stellen is: zullen deze middelen uitsluitend aan wapens worden besteed of ook aan andere doelen? De sterkte van een modern leger wordt niet alleen bepaald door het aantal soldaten en wapens, maar ook door het imago dat het bij het publiek heeft. Hierin speelt gezondheid een centrale rol: we willen dat wie kiest voor een carrière in het leger, gezond en in uitstekende fysieke conditie start en met een vergelijkbare conditie met pensioen gaat.

Aangezien de levensstijl van een militair specifiek is, moet deze worden geïntegreerd in de preventie van chronische (metabole) ziekten, maar ook de curatieve kant moet worden ontwikkeld, wat zogenaamde levensstijlinterventies omvat zoals beweging, gezond eten, kwalitatieve slaap, seksuele gezondheid en stressmanagement, om er slechts enkele van de populairste te noemen.

Zoals het leger in de meest geavanceerde landen een pionier is geweest (en nog steeds is) op het gebied van innovatie (ook medisch), hopen we dat ook in België Defensie een model kan bieden voor de preventie en behandeling van chronische ziekten dat innovatief, efficiënt en inspirerend is.

Verschuiving

Dr. Pierre Sasse, dr. Pascaline D’Otreppe, dr. Pierre Drielsma

Huisartsen, Fédération des maisons médicales.

Als er bezuinigingen worden opgelegd aan alle zorgsectoren, is het duidelijk dat forfaitaire praktijken een gelijke bijdrage moeten leveren. Maar men moet dan ook erkennen dat het verlagen van het forfaitaire budget ook de potentiële investering vermindert in zorgprojecten die patiënten in staat stellen hun zorgconsumptie te verminderen, wat het gewenste doel is. Daarom moeten we ons richten op de bedragen per persoon (per capita), niet op de keuzevrijheid van patiënten.

Tot slot willen we eraan herinneren dat het essentieel is om elke zorgverlener en elke patiënt de mogelijkheid te geven om hun werk- of zorgomgeving te kiezen. De drie soorten praktijken (per prestatie, forfait en New Deal) hebben allemaal hun voor- en nadelen, waardoor ze complementair zijn.

Het lijkt ons even essentieel, vooral in deze periode van tekorten en aanvallen op de sociale zekerheid, om samen te werken.