Inspectiedienst nam dit jaar ruim 140.000 illegale wegwerpvapes in beslag
In 2025 heeft de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid meer dan 140.000 wegwerpvapes in beslag genomen. Deze zijn sinds januari dit jaar verboden, maar blijven desondanks nog altijd populair, vooral onder jongeren.
De inspectiedienst voerde tussen januari en eind november bijna 2.400 controles uit. Het ging bijvoorbeeld om controles van dag- en nachtwinkels, tankstations of krantenwinkels. Bij 680 van die controles bleek de winkel wegwerpvapes te verkopen. Daarbij controleerden de inspecteurs gericht bij specifieke verkooppunten, en werden op sommige plaatsen bij verschillende controles herhaaldelijk wegwerpvapes gevonden, bijvoorbeeld bij de Brusselse Agora-galerij. Daar werden bij één enkele controle ruim 8.000 vapes in beslag genomen. De vapes lagen volgens de inspecteurs verborgen onder de toonbank of in souvenirdoosjes. Handelaren droegen daarbij een vape om de hals om klanten te tonen dat ze beschikbaar waren.
De boetes op het illegaal verkopen van wegwerpvapes kunnen oplopen tot 120.000 euro, maar in praktijk variëren ze volgens Volksgezondheid tussen de 800 en 1.000 euro. Indien nodig kunnen de bevoegde instanties de winkels ook tijdelijk sluiten. In 2025 werden dan ook bijna 600 processen-verbaal opgesteld over de verkoop van wegwerpvapes en moesten achttien winkels de deuren sluiten.
Import uit het buitenland
Sinds januari 2025 is de verkoop van wegwerpvapes in ons land verboden. Echter blijken de vapes voor veel gebruikers nog gemakkelijk te krijgen in de omliggende landen, net als via online winkels. "We werken bijvoorbeeld samen met Amazon om die advertenties offline te halen. We zullen in de toekomst ook in staat zijn om websites waar die producten verkocht worden offline te halen", zegt Annelies Wynant van de FOD Volksgezondheid aan VRT NWS. "Maar het blijft een probleem. Het is heel populair bij jongeren."
Wegwerpvapes zijn goedkopere varianten op reguliere hervulbare vapes. Vaak hebben ze een smaakje, zoals appel, suikerspin of cola. Wegwerpvapes zijn door de tabaksindustrie geïntroduceerd als aantrekkelijk alternatief voor sigaretten. Dankzij een vape stop je makkelijker met roken, luidde de belofte van veel bedrijven. Maar nu blijkt dat vapes minstens zo verslavend kunnen zijn, dat ze in sommige gevallen nicotineconcentraties bevatten die soms 2 tot 3 keer hoger liggen dan de wettelijke limiet, en dat gebruikers van e-sigaretten een stuk jonger zijn dan reguliere rokers. Jonge gebruikers beginnen aan een vape en stappen later vaak alsnog over op een sigaret.