Vijf vragen over de toekomst van CAR-T-behandeling
CAR-T-celtherapie heeft de prognose van veel hematologische kankerpatiënten al veranderd. Het potentieel is echter nog lang niet volledig benut.

CAR-T-celtherapie lijkt een wonderbaarlijke behandeling. En met een goede reden: door de T-lymfocyten van de patiënt te modificeren, stelt het de patiënt in staat zijn eigen immuunsysteem te richten op de kankercellen in zijn bloed en deze te neutraliseren.
1. Mogen we hopen dat we op een dag CAR-T-therapie kunnen gebruiken tegen solide tumoren?
Dit is een van de grootste uitdagingen waar het celtherapieonderzoek momenteel voor staat. “De ontwikkeling van CAR-T's tegen vaste tumoren is moeilijk, vooral vanwege de tumorale micro-omgeving, de heterogene antigenexpressie en de toegang tot targets”, legt Dan Tovar uit, medisch directeur Europa-Canada-Australië voor Kite, een dochteronderneming van het Amerikaanse biotechbedrijf Gilead.
Desondanks worden de inspanningen voortgezet. “We onderzoeken momenteel celtherapieën voor meer dan tien vormen van kanker, waaronder hematologische kankers en solide tumoren”, voegt hij eraan toe. Kite werkt samen met een aantal partners om deze nog experimentele weg te bewandelen.
2. Kunnen CAR-T's op een dag worden gebruikt om kanker te voorkomen?
Je kan het je afvragen gezien de kracht van deze technologie, maar volgens Dan Tovar “zijn er op dit moment nog geen gegevens over het gebruik van CAR-T-cellen voor preventieve doeleinden”.
Vooral omdat deze cellen niet voor onbepaalde tijd in het lichaam blijven: “We zien een geleidelijke afname van hun aanwezigheid, waardoor het immuunsysteem van de patiënt zich ook kan herstellen”. Met andere woorden, hun effect is van voorbijgaande aard, hoewel het mogelijk blijvend is in het geval van een al bestaande ziekte.
3. Welke vooruitgang is er geboekt in de ontwikkeling van gebruiksklare allogene CAR-T-cellen?
Op dit moment zijn bijna alle CAR-T-therapieën autoloog: gemaakt van de cellen van de patiënt zelf. Zou de toekomst kunnen liggen in “universele” versies, gebaseerd op donoren? “Allogene CAR-T's worden momenteel ontwikkeld, met het potentiële voordeel dat ze direct beschikbaar zijn”, bevestigt Dan Tovar.
Maar de uitdaging is groot: "We moeten voorkomen dat ze graft-versus-host disease veroorzaken en dat ze tegelijkertijd toch voldoende werkzaam blijven. Voorlopig bieden “geavanceerde autologe platforms betere resultaten dan allogene therapieën hebben laten zien in klinische onderzoeken”, meent hij.
4. Zitten er al nieuwe generaties CAR-T in de pipeline?
Er wordt ook vooruitgang geboekt met het onderzoek naar de celconstructies zelf. "Bij Kite werken we voortdurend aan het verbeteren van CAR-T-therapieën voor patiënten die ze nodig hebben. Dit omvat de ontwikkeling van nieuwe receptoren of effectievere CAR-T's", zegt Dan Tovar.
Een van de wegen die momenteel worden verkend is de huCART19-IL18-molecule, die interleukine-18 vrijgeeft om de anti-tumoractiviteit te stimuleren. Deze innovatie bevindt zich nog in de evaluatiefase, maar is veelbelovend.
5. Zullen mogelijke bijwerkingen op een dag worden geëlimineerd?
Toxiciteit, met name het cytokine release syndroom (CRS), blijft een punt van zorg. Maar ook hier zijn dingen aan het veranderen. “Er zijn richtlijnen voor behandeling opgesteld, inclusief het gebruik van geneesmiddelen zoals tocilizumab en corticosteroïden,” zegt Dan Tovar.
"Bovenal laten praktijkgegevens zien dat artsen steeds meer ervaring krijgen in het voorkomen en behandelen van CAR-T-gerelateerde bijwerkingen. Dit heeft geleid tot een vermindering van ernstige complicaties in vergelijking met de eerste registratiestudies."