Een radioloog en AI samen sporen meer tumoren op dan twee radiologen

AI kan de tweede radioloog bij borstkankerscreening vervangen

AI detecteert tumoren vaker en eerder in het Nederlandse borstkankerscreeningsprogramma. Die tumoren kunnen dan in een vroeger stadium worden behandeld. Dat hebben onderzoekers onder leiding van het Radboud Universitair Medisch Centrum aangetoond in een studie die is gepubliceerd in The Lancet Digital Health.

Eerder onderzoek in Zweden had al aangetoond dat AI vaker borstkanker op mammografieën detecteert dan radiologen. Bovendien bleek dat AI de werkdruk voor radiologen kan verminderen. Uit Nederlands onderzoek is nu af te leiden dat AI ook de tweede radioloog in het Nederlandse borstkankerscreeningsprogramma kan vervangen.

AI heeft meer kans om gelijk te hebben

Onderzoekers onder leiding van borstradioloog Ritse Mann van Radboudumc analyseerden 42.000 borstscans. Deze mammografieën werden gemaakt in het kader van het Nederlandse screeningsprogramma in de regio Utrecht. Traditioneel worden deze scans door twee radiologen beoordeeld, zoals gebruikelijk is bij borstkankerscreening.

In dit onderzoek hebben de onderzoekers de scans ook geëvalueerd met behulp van AI, ontwikkeld door ScreenPoint Medical. Daarnaast hebben ze de vrouwen van wie de scans werden geanalyseerd bijna vier en een half jaar gevolgd, waardoor er voor veel van hen meerdere mammografieën beschikbaar waren.

Uit het onderzoek bleek dat een radioloog en AI samen meer tumoren opsporen dan twee radiologen. Tumoren worden ook eerder geïdentificeerd wanneer AI wordt ingezet. "Soms detecteert de AI een tumor die de radiologen nog niet als zodanig herkennen. We noemen dit een valspositieve uitslag. Maar vaak blijkt die tumor toch in een latere mammografie aanwezig te zijn. Daarom had de AI eerder gelijk", legt promovenda Suzanne van Winkel uit.

"Tegen de tijd dat de radioloog alarm slaat, blijkt dat het vaak om grotere invasieve tumoren gaat. Die hebben dus zeker behandeling nodig, liefst zo vroeg mogelijk."

Vervanging van de tweede radioloog

In Zweden wordt AI al gebruikt voor het analyseren van mammografieën. "Ze vervangen er de tweede radioloog door AI. Alleen als de AI twijfelt, komt een tweede radioloog in actie", legt Mann uit.

"We zien dat radiologen goed samenwerken met AI, waardoor meer tumoren worden opgespoord zonder dat dit leidt tot een aanzienlijke toename van onnodige vervolgonderzoeken voor vrouwen.”

Het huidige onderzoek toont aan dat AI ook in de Nederlandse context goed genoeg is om de tweede radioloog bij de analyse van screeningsmammografieën te vervangen. Dit zou jaarlijks enkele miljoenen euro's kunnen besparen. Toch wordt AI momenteel niet gebruikt in Nederland.

 "In Zweden wordt screening regionaal georganiseerd, terwijl dat in Nederland nationaal gebeurt. Dat maakt de implementatie van AI logistiek gezien uitdagender" zegt Mann. "De IT-infrastructuur in Nederland is nog niet klaar. Daar is financiering voor nodig."