Voorstellen om conventioneren aantrekkelijker te maken
Solidaris: link tussen conventioneringsgraad en uitstel van zorg
Uit een studie van Solidaris Wallonie blijkt een duidelijk verband tussen de conventioneringsgraad en het uitstel van zorg. Hoe meer geconventioneerde zorgverstrekkers, hoe beter de toegankelijkheid van de zorg en hoe minder uitstel van zorg.
Opvallende verschillen
De resultaten van de nieuwe studie van Solidaris Wallonie tonen aan dat de Waalse provincies met het laagste aandeel geconventioneerde zorgverleners ook de provincies zijn met de hoogste percentages uitstel van zorg.
Aan de andere kant, in regio's waar meer dan 90% van de zorgverleners geconventioneerd is, zijn er veel minder gevallen van uitstel van behandeling. "Deze territoriale verschillen weerspiegelen een echte ongelijkheid in de toegang tot gezondheidszorg, die een directe impact heeft op patiënten, vooral de meest kwetsbare groepen," zegt Solidaris in een persbericht.

Verschillen per provincie:
- Waals Brabant: 24% uitstel van zorg bij een specialist - slechts 66% van de specialisten in de provincie is geconventioneerd (waaronder slechts 29% van de oogartsen).
- Luik: 19% uitstel van zorg bij een conventioneringsgraad van 83% (de helft van de oogartsen heeft een overeenkomst).
- Namen: 18% uitstel van zorg ondanks een conventioneringsgraad voor 88% van de specialisten, maar met aanzienlijke tekorten in bepaalde specialismen (36% van de oogartsen).
- Henegouwen: 13% uitstel van zorg, terwijl 92% van de specialisten geconventioneerd is.
Voor het ziekenfonds is de situatie duidelijk: "waar een tekort is aan geconventioneerde specialisten, neemt het uitstel van zorg sterk toe. Omgekeerd profiteren patiënten in provincies met een betere dekking van een grotere prijszekerheid en zie ze minder snel af van een behandeling".
Vier op de tien Franstaligen zien af van zorg
In 2024 zag 41% van de Franstalige Belgen af van minstens één medische behandeling om financiële redenen (een cijfer dat sinds 2015 met 9 procentpunten gestegen is). Dit fenomeen treft alle sociale categorieën, maar treft mensen in precaire situaties harder: 54% van de armsten heeft afgezien van zorg, tegenover 24% van de meest welgestelden.
"Het uitstellen van een medische behandeling is geen triviale zaak", zegt Solidaris, "het leidt tot een verergering van gezondheidsproblemen en dus tot aanzienlijke extra kosten voor patiënten en het socialezekerheidsstelsel".
De medische specialismen waarin Franstalige patiënten het meest afzien van zorg:
- 23% van de patiënten heeft tandheelkundige zorg opgegeven;
- 20% voor oogheelkundige consultaties;
- 18% heeft geen specialistische zorg gezocht
Daarentegen heeft slechts 9% zorg bij een huisarts uitgesteld
In het licht van deze bevindingen, en op een moment dat het Parlement zich zal moeten uitspreken over het ontwerp van Kaderwet dat het conventiemechanisme wil wijzigen, benadrukt Solidaris de noodzaak om conventies te versterken.
"Conventies zijn een essentiële hefboom om toegang tot gezondheidszorg te garanderen. Het is daarom essentieel om dit te consolideren met concrete maatregelen. Zo is het garanderen van een minimumniveau van conventionering een essentiële voorwaarde om echte toegang tot zorgverleners in heel België te garanderen.
Aanbevelingen van Solidaris
- Indexeringen, bonussen en forfaitaire premies zijn enkel voor geconventioneerde zorgverstrekkers, en er komt een heroriëntering van vrijgekomen middelen naar een jaarlijkse conventiebonus;
- Herzie de minimumdrempel van 60%: de conventioneringsgraad wordt niet berekend op basis van het aantal zorgverstrekkers dat tot de conventie toetreedt, maar op basis van het daadwerkelijk gepresteerde volume aan diensten;
- Schaf het statuut van gedeeltelijk geconventioneerde zorgverleners af of weeg de daadwerkelijke impact ervan;
- Pas de drempel aan per beroep en regio, met verplichte lokale monitoring.
- Activeer de bepaling die het mogelijk maakt maximumtarieven vast te stellen indien de drempel niet wordt bereikt.