Gynaecologie begrijpbaar gemaakt

BOEK Met ‘Wat mannen niet weten... en vrouwen zouden moeten weten. Op stap in de wereld van de gynaecologie’ probeert professor Hendrik Cammu (VUB) klaarheid te scheppen in het medische labyrint van bekende en minder bekende vrouwenzaken.

Het boek is niet alleen bedoeld voor vrouwen, maar voor iedereen die meer wil begrijpen van het vrouwelijk lichaam, thuis en in de spreekkamer. ‘Wat mannen niet weten... en vrouwen zouden moeten weten’ biedt een uitgebreid overzicht van alle mogelijke gynaecologische problemen en aandoeningen die een vrouw in de loop van haar leven kan meemaken, van zeg maar de eerste menstruatie tot de menopauze. 

Een overzicht bieden van courante gynaecologische problemen is niet de enige reden waarom Cammu het boek schreef. Hij wil ook specifiek de kennis van gynaecologie opkrikken bij de man – vandaar ook de titel van het boek. Een man met kennis en inzicht in de kwalen van zijn vrouw is meer steunend en meer betrokken. Dat komt de relatie ten goede, aldus Cammu.

Het boek bevat een schat aan interessant cijfermateriaal en is doorspekt met levendige voorbeelden uit de jarenlange praktijk van professor Cammu. We belichten hieronder enkele opvallende passages.

Anticonceptie

In een uitgebreid hoofdstuk over anticonceptie, noodanticonceptie en abortus passeren alle mogelijke anticonceptiemethoden de revue. Zo is er een praktisch overzicht van de meest gestelde vragen bij pilgebruik, van ‘Mag de pil worden doorgenomen?’ over ‘Wat met vergeten pillen?’ tot ‘Is de pil veilig bij migraine of bij zwaarlijvige vrouwen?’.

Hendrik Cammu: “Een goede manier om het contraceptiebeleid van een land te testen is tellen hoeveel tienerzwangerschappen en tienermoeders er zijn. Beide zijn in ons land zeer laag en ze dalen nog steeds: tienermoeders maakten in 2022 1% uit van het totaal aantal bevallingen. Dat leidde niet tot meer abortussen. Wat ook meespeelt trouwens is dat jongens en meisjes langer wachten met seks: in 2022 had 59% van de meisjes en 56% van de jongens nog geen seks gehad op hun 17 en 18 jaar. Vijftien jaar geleden was dat respectievelijk 43% en 48%."

'Het boek bevat een schat aan interessant cijfermateriaal en is doorspekt met levendige voorbeelden uit de jarenlange praktijk van professor Cammu'

Code rood

Ook menstruatie en menarche komen aan bod. De gemiddelde leeftijd waarop een meisje voor het eerst menstrueerde was eind negentiende eeuw 15 jaar, nu is dat 12,3 jaar. De reden zou zijn dat jonge meisjes nu meer doorvoed zijn dan vroeger. Hendrik Cammu beschrijft in zijn boek de link tussen een vroege menarche en de BMI. Overgewicht is in de helft van de gevallen de oorzaak van een vervroegde menarche, in de andere helft van de gevallen is dat stress. Zowel stress als overgewicht leiden immers tot meer oestrogenenaanmaak.

Voetbal

Hendrik Cammu beschrijft verder in het boek enkele risico’s en behandelopties bij fibromyomen. Waarom vrouwen ze ontwikkelen is onbekend. Tegen de menopauzeleeftijd zou bij driekwart van de witte vrouwen wel ergens een fibromyoompje te vinden zijn, aldus Cammu. “Komt een dame op mijn spreekuur met de klacht dat ze op een half jaar tijd spectaculair was verdikt en haar broek niet meer kon dichtknopen. Mijn eerste indruk was dat ze voldragen zwanger was. Dat bleek een foute diagnose op het eerste gezicht. Het werd snel duidelijk dat ze een voetbalgroot fibromyoom had dat haar volledige buikholte vulde.”

Gruwel

Een groot deel van het boek is gewijd aan gynaecologische kanker. De belangrijkste uitlokker ervan is het verouderen. Gevolg: hoe ouder je wordt, hoe groter de kans op kanker.

“Gynaecologische kanker is redelijk mild. De prognose van kanker van de baarmoederhals en het baarmoederlichaam is zeer goed. Een grote uitdaging blijft eierstokkanker die vaak laattijdig ontdekt wordt en waar geen preventieve screening voor bestaat. Borstkanker is een gruwel, niet zozeer door de prognose, want die behoort tot de beste van alle kankersoorten, maar door zijn enorme frequentie.” Professor Cammu bespreekt uitgebreid risicofactoren, screeningsopties en behandelmogelijkheden.

Het boek bevat tot slot ook nog interessante hoofdstukken over infecties van de vulva, vruchtbaarheidsproblemen, menopauze, incontinentie en orgaanverzakking, en (herhaalde) blaasontstekingen.

>> ‘Wat mannen niet weten.. en vrouwen zouden moeten weten. Op stap in de wereld van de gynaecologie.’ Hendrik Cammu. Uitgeverij Pelckmans. 360 pagina’s.